Język modernizmu

Język modernizmu to pierwsza w Polsce próba całościowego opisu nowoczesnej polskiej literatury jako odrębnej a rozległej (czasowo i przestrzennie) formacji artysty no-kulturowej. Tego rodzaju ujęcie zbliża polski modernizm do rozumienia modernizmu w literaturze światowej (i, zresztą, inspiruje się jego współczesnymi opracowaniami), co pozwala na rozważenie zarówno jego cech typowych, jak swoistych, w szerokim porównawczym kontekście. nie oznacza ani mechanicznego dostosowania polskiej literatury do modernistycznego wzorca, ani w ogóle uznania, że taki model istnieje i obowiązuje. Nie ma dwóch takich samych modern izmów w różnych literaturach narodowych: natomiast w każdej z nich – jak właśnie w Polskiej – modernizm zyskuje postać wynikającą w co najmniej równym stopniu z lokalnych tradycji, potrzeb i uwarunkowań, ja z ogólno-formacyjnej specyfiki.

Książka nosi tytuł Język modernizmu z trzech powodów. Po pierwsze, dlatego że głównym przedmiotem uwagi są tu modernistyczne poglądy na język – te obiegowe w nowoczesnej kulturze, te ogłoszone specjalnie przez modernistów, ja tez te, które zrekonstruować można z najbardziej nowatorskiej części ich twórczości. Po drugie, z uwagi na to, że ramy analizy wyznacza jego pochodne rozumienie: jako rodzaju światopoglądu, czy historycznie artykułowanej świadomości językowo-literackiej – wypowiadanej wprost, dyskursywnie, lub dochodzącej do głosu pośrednio, poprzez konstrukcję wypowiedzi. Wreszcie – po trzecie – z tej przyczyny, że ważną rolę w opisie odgrywa metaforyczne znaczenie języka: jako swoistego systemu opozycji, które modernistyczna literatura konstruuje i poprzez przezwyciężanie których rozwija się i ewoluuje.