Jedenasta powieść, osiemnasta książka

„Jedenasta powieść, osiemnasta książka” jest portretem starzejącego się intelektualisty, Bjorna Hansena, który żyjąc w poczuciu przypadkowości, niedopasowania i nudy, decyduje się podjąć radykalne środki, żeby temu zaradzić. Zostawia żonę i małe dziecko, by razem z kochanką przeprowadzić się z Oslo do Kongsberg, na prowincję, gdzie zamierza rozpocząć nowe życie. Ale to, co go spotyka, nie spełnia jego oczekiwań. Hansen coraz bardziej odsuwa się od społeczeństwa, poświęcając się stopniowo myśli o ekscentrycznym eksperymencie. Pod wpływem niejasnego impulsu, korzystając z pomocy miejscowego lekarza, doktora Schiotza, symuluje wypadek samochodowy na Litwie. Całkiem zdrowy siada na wózku inwalidzkim, zdecydowany spędzić w ten sposób resztę życia, prowadząc niebezpieczną grę z samym sobą i ze społeczeństwem, które okłamuje. Co kieruje eksperymentatorem? Co kieruje lekarzem, utajonym narkomanem, gdy postanawia on pomóc w tej mistyfikacji?

Solstad kolejny raz podejmuje tematykę gry społecznej i jej granic, możliwości poznania samego siebie i odkrycia prawdziwej natury człowieka, która wciąż stanowi najbardziej niezrozumiałą i fascynującą zagadkę.

Dag Solstad jest jednym z najbardziej cenionych współczesnych pisarzy norweskich, a przy tym niezwykle barwną postacią na literackiej scenie Skandynawii. Urodził się w 1941 w Sandefjord. Zadebiutował w wieku 24 lat, wydając zbiór nowel „Spiraller” („Spirale”). Uznanie zyskał już kilka lat później powieścią „Patynozielone!”, pisaną pod wyraźnym wpływem Gombrowicza (do czego zresztą przyznawał się otwarcie w wywiadach).

W jego twórczości można wyróżnić kilka etapów (tematyka egzystencjalna, społeczno-polityczna, krótkotrwała fascynacja ideologią komunistyczną), za najlepsze w dorobku uznaje się jednak utwory powstałe w nurcie egzystencjalno-psychologicznym („Patynozielone!”, „Noc profesora Andersena” czy „Jedenasta powieść, osiemnasta książka”).

W swoich książkach Solstad porusza trudne kwestie i często balansuje na krawędzi prowokacji. Jego styl, sprawozdawczy, zbudowany z powtórzeń oraz z połączenia stylu wysokiego z niskim, jest swoistą marką pisarza i dopełnieniem jego powieści jako część kompozycji. Solstad inspirował się różnymi gatunkami, m.in. teatrem absurdu, groteską w stylu Gombrowicza, Ibsenem, literaturą irlandzką i francuską. Udało mu się osiągnąć nie tylko uznanie krytyków (laureat wielu prestiżowych nagród), ale i dużą popularność.

Nagroda Norweskich Krytyków 1992
Nominacja do The Independent Foreign Prize 2009