W publikacji zaprezentowano rozważania dotyczące problemów dokonywania wykładni celowościowej. Podstawowe zagadnienia związane są z ontologia prawa, relacjami miedzy prawem a rzeczywistością (działaniem), a także językowym charakterem prawa.

W części pierwszej problematyka wykładni celowościowej została przedstawiona z perspektywy instytucjonalnej. Na podstawie analizy orzeczeń wydawanych przez naczelne organy władzy sądowniczej autor uprawdopodobnił hipotezę o intuicyjnym i samooczywistym odwoływaniu się przez te sady do celów tekstu prawnego. Poruszono także kwestie dotyczące pojmowania celu tekstu prawnego oraz kontekstu funkcjonalnego omawiane w oparciu o wizje ontologii społecznej J. Searle'a i koncepcje faktu instytucjonalnego N. MacCormicka.

W części drugiej zagadnienie wykładni celowościowej przedstawiono z perspektywy pragmatyki języka. Rozważania zaprezentowane tutaj dotyczą przede wszystkim problematyki uwzględniania kontekstu w nadawaniu znaczenia wyrażeniom tekstu prawnego oraz zagadnień związanych z treścią presuponowana tekstu prawnego. Autor odwołuje się do najbardziej wpływowych koncepcji, w tym teorii implikatur konwersacyjnych, implikatur konwencjonalnych oraz presupozycji ontologicznych tekstu prawnego.