Fenomenologia ducha to niemalże powieść przygodowa. I jak to w powieściach, są tu fragmenty o gigantycznej wręcz sławie; ekscentryczna przedmowa, teoria świadomości nieszczęśliwej, rozważania o pracy, dialektyka pana i niewolnika.
Bohaterem jest duch - świadomość, która rozwija się, przechodząc kolejne fazy. Oddala się od siebie w imię jakiejś prawdy, odkrywa jej iluzoryczność, aż wreszcie wraca do siebie dzięki uświadomieniu sobie prawdy już pełniejszej.