W walce o hegemonię? Religia w polskiej sferze publicznej na przykładzie debat sejmowych

Milcząco przyjmowane założenie, że wiemy, o czym mowa, kiedy w debacie publicznej pojawiają się słowa: „religia”, „Kościół” czy „wiara”, osłabia możliwość zakwestionowania dominujących artykulacji poprzez ich naturalizowanie. Maskowany jest fakt, że wypełnienie pojęcia „religia” treścią zależy od kontekstu, sytuacji i aktorów dokonujących artykulacji, a więc nie może ono być naturalizowane ani przyjmowane jako dane. Zaletą tej książki jest pokazanie, że zawartość pojęcia „religia” w debacie publicznej jest zmienna – i jest zawsze konstrukcją.
Z recenzji dr hab. Anny Horolets, prof. UG, Uniwersytet Gdański

Książka Katarzyny Zielińskiej stanowi przykład rzetelnej hermeneutyki z zakresu sfery publicznej, opartej na solidnym warsztacie metodologicznym. Praca dostarcza frapującego i rozległego materiału empirycznego, a uważny czytelnik znajdzie w niej wiele ciekawych obserwacji i ustaleń. (…) Autorce udało się niezwykle jasno, a przy tym precyzyjnie przedstawić nawet bardzo wymagające intelektualnie koncepcje filozoficzno-społeczne. To sprawia, że pozycję można z czystym sumieniem polecić czytelnikowi nieobeznanemu z meandrami teorii współczesnej humanistyki.
Z recenzji dra hab. Andrzeja Bukowskiego, Uniwersytet Jagielloński

Pytanie o obecność religii w sferze publicznej współczesnych społeczeństw liberalnej demokracji od kilku dekad stanowi ważny wątek debat filozoficznych oraz badań społecznych. Dyskusje na ten temat mają też lokalny wymiar – spory o akceptowalne miejsce i funkcje religii w polskim życiu publicznym pozostają nieodłącznym elementem politycznych oraz akademickich dyskusji na temat postkomunistycznej rzeczywistości naszego kraju. Książka przybliża zawiłości tego sporu. Autorka wykorzystuje teorię dyskursu Chantal Mouffe i Ernesta Laclaua do analizy plenarnych debat sejmowych z lat 2002–2015. Pokazuje, że sposób artykułowania znaczenia, funkcji i miejsca religii w Sejmie jest de facto przejawem hegemonicznych walk o skonstruowanie dominującej, uznawanej za oczywistość i wykluczającej inne ujęcia, wizji współczesnego polskiego państwa, narodu oraz demokracji.

Katarzyna Zielińska – socjolożka, pracowniczka Instytutu Socjologii UJ, od wielu lat współpracuje także z Instytutem Europeistyki UJ. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół zagadnień relacji między religią a polityką we współczesnej Europie oraz problematyki społeczno-kulturowej konstrukcji płci w Europie Środkowo-Wschodniej.