Oddawana obecnie do rąk Czytelnika publikacja zawiera 34 artykuły naukowe, których autorzy są specjalistami z zakresu szeroko pojętych badań nad historią wojskowości nowożytnej i reprezentują czołowe ośrodki naukowe zarówno polskie (Warszawa, Kraków, Opole, Wrocław, Toruń, Częstochowa, Lublin, Olsztyn, Białystok, Katowice), jak i zagraniczne: Ukrainy, Litwy, Białorusi. Wydany tom studiów autorzy dedykują prof. dr hab. Mirosławowi Nagielskiemu - wybitnemu znawcy wojskowości staropolskiej, który w 2017 roku obchodzi sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin oraz czterdziestolecie pracy naukowej. Spis treści Od Redakcji Zamiast wstępu: Jerzy Maroń, Warszawska szkoła wojskowości wczesnonowożytnej na przełomie XX i XXI wieku. Rewitalizacja szkoły Herbsta-Wolinskiego TABULA GRATULATORIA Bibliografia prac prof. Mirosława Nagielskiego, ARTYKUŁY Marek Plewczyński, Szlachta warszawska w wojsku polskim XV-XVI wieku Gediminas Lesmaitis, Zaciężni rotmistrzowie w popisach pospolitego ruszenia Wielkiego Księstwa Litewskiego z lat 1565 i 1567) Andrzej Zakrzewski, Chorążowie nie tylko w parlamentaryzmie litewskim Jerzy Urwanowicz, Senatorski okres w biografii Stanisława Żółkiewskiego (1520-1588) kłopoty przodków przełomu XVI i XVII wieku związane ze statusem urzędu hetmana wielkiego koronnego Jan Dzięgielewski, Niezbyt zrozumiałe dla badaczy kłopoty przodków przełomu XVI i XVII wieku związane ze statusem urzędu hetmana wielkiego koronnego Urszula Augustyniak, Patriotyzm żołnierski - miedzy miłością ojczyzny a oczekiwaniem słusznej nagrody Andrzej Rachuba, Czy każdy Radziwiłł musiał być hetmanem? Przemysław Gawron, Organizacja i status prawny armii polsko-litewskiej w Inflantach w latach 1602-1611 Tomasz Kempa, W drodze pod Smoleńsk. Działania Zygmunta III z poparciem dla Kościoła unickiego w Wilnie w lipcu-sierpniu 1609 roku Konrad Bobiatyński, Kariera Mikołaja Bobiatyńskiego jako przyczynek do badania mechanizmów awansu społecznego oficerów armii koronnej w pierwszej połowie XVII wieku ?????? ??????????, ??????? ??????? ?????? ??????????? ?? ???????? ???????: ??? ????????? ????? ?? ?????????? ????????? ??????? ???????????? (????? ???????? XVII ??.) Dariusz Kupisz, Zanim nadeszła odsiecz... Działania wojsk Krzysztofa Radziwiłła przeciw armii moskiewskiej pod Smoleńskiem od stycznia do sierpnia 1633 roku Dariusz Milewski, Mołdawia wobec zatargu polsko-tureckiego w latach 1633-1634 Ryszard Skowron, W służbie Filipa IV. Finansowanie i zaciągi żołnierzy z Rzeczypospolitej przez Hiszpanię w latach 1635-1636 Andrzej Korytko, Hetmani koronni na sejmach za Władysława IV Wazy Teresa Chynczewska-Hennel, Alberto Vimina o siłach wojskowych w początkach powstania Chmielnickiego Jarosław Stolicki, Działania szlachty województwa wołyńskiego w czasie najazdu Rakoczego na Rzeczpospolitą Hienadź Sahanowicz, Zycie codzienne na Białorusi w warunkach wojny według skarg poddanych radziwiłłowskich z lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XVII wieku Piotr Kroll, Działania wojenne na Zadnieprzu w latach 1661-1662 i dwie nieudane próby opanowania Perejasławia przez Jerzego Chmielnickiego Krzysztof Kossarzecki, "Przez straszne rzeki i przeprawy, lasy gęste...". Odwrót armii litewskiej w marcu 1664 roku spod Nowogrodu Siewierskiego do Krzyczewa Leszek A. Wierzbicki, Szlachta powiatu horodelskiego w szeregach pospolitego ruszenia województwa bełskiego w drugiej połowie XVII wieku Zbigniew Hundert, Działalność wojskowa i polityczna Hieronima Augustyna Lubomirskiego w latach 1669-1673 - glosa do biografii Andrzej Adam Majewski, Chorągiew husarska marszałka wielkiego litewskiego Aleksandra Halarego Połubinskiego w latach 1670-1675 Andrzej Gliwa, Strategie przetrwania ludności ziem południowo-wschodnich Rzeczypospolitej podczas najazdów tatarskich w XVII wieku Bogusław Dybaś, Gdzie modlił się Jan Sobieski przed bitwą pod Wiedniem? Marek Wagner, Kampania kamieniecka 1687 roku Karol Łopatecki, Ustny testament żołnierski w Koronie i Wielkim Księstwie Litewskim Tadeusz Srogosz, Meandry relacji między dowódcami i politykami. Franciszek Ksawery Branicki i Józef Gabriel Stempkowski Tomasz Ciesielski, Polskie oddziały wojskowe na służbie rosyjskiej w latach 1793-1734. Przyczynki źródłowe MATERIAŁY ŹR?DŁOWE Ewa Dubas-Urwanowicz, Przejecie władzy w Turcji przez Murata III po śmierci Selima II, w świetle listu Andrzeja Taranowskiego do Piotra Zborowskiego wojewody krakowskiego Sławomir Augusiewicz, Dwa diariusze kampanii elektora brandenburskiego Fryderyka Wilhelma w Polsce latem 1656 roku Dariusz Kołodziejczyk, Turecki spis jeńców z ziem Rzeczypospolitej, wziętych do niewoli podczas kampanii Sziszman Ibrahima paszy w 1675 roku Jan Jerzy Sowa, "Dysponuję krwawą pracę moję". Testamenty oficerów wojska koronnego z ksiąg grodzkich lwowskich z lat 80. XVII wieku