Jedną z ważnych okoliczności w procesie historycznym kształtującym nasze społeczeństwo było wyodrębnienie się drobnej szlachty. Zależnie od wielkości majątku, sposobu osiedlenia, stylu życia, zwanej: chodaczkową, siermiężną, kapotową, zaściankową, okoliczną, zagonową, cząstkową lub drobną.

Publikacja stanowi kompendium cennych informacji o życiu drobnej szlachty. Nie brakuje tu rodzajowych scenek barwnie odzwierciedlających koloryt szlacheckich sadyb. Autor, choć krytycznie, ale z sympatią, sięgając do anegdoty przybliża szlachecką mentalność i codzienne życie. W malowniczym obrazie obfitującym w detale wydobyte przez wytrawnego znawcę tematu, jakim był niewątpliwie Władysław Smoleński, czytelnik może także poznać etymologię wielu polskich nazwisk i nazw miejscowości.
Książka została zredagowana z uwzględnieniem współczesnego języka polskiego, zaopatrzona w przypisy i indeksy. Zawiera ilustracje.

Władysław Smoleński (1851–1926) – profesor Uniwersytetu Warszawskiego, przedstawiciel tak zwanej warszawskiej szkoły historycznej. Specjalizował się w historii osiemnastowiecznej Polski i dziejach szlachty mazowieckiej.