W dziewięciu esejach autor w niekonwencjonalny sposób analizuje sztukę pisania powieści, jej duchowe i tajemnicze powiązania z muzyką. Kundera sięga do przykładów z różnych epok, śledzi współistnienie w powieści różnych czasów historycznych, jej kompozycję, typ narracji. Dużo pisze na temat sztuki przekładu, wobec której jest niezwykle wymagający.
Z książki wiele dowiadujemy się o Kafce, któremu autor poświęca szczególnie dużo miejsca; Hemingwayu, Rushdim, a także Tołstoju czy Majakowskim.