Niniejszy tom, który tworzy blisko 40 krótkich esejów, przedstawia różnorodne wymiary polskiej transformacji. Eseje te swoją formą nawiązują do haseł encyklopedycznych i odnoszą się do czterech obszarów tematycznych: zmian i wyzwań demograficznych, procesów migracyjnych, kwestii regionalnych oraz przemian instytucjonalnych. Ich autorami są wybitni przedstawiciele polskiego i europejskiego świata naukowego.

To miniencyklopedia metod badawczych i wyzwań intelektualnych, które przez ostatnie 30 lat angażowały naukowców w takich dziedzinach jak demografia, socjologia, psychologia społeczna, politologia, ekonomia i prawo (…). Tom jest trwałym źródłem inspiracji i leksykonem informacji w wielu kluczowych dziedzinach nauk społecznych.
Ze wstępu prof. Stefana Markowskiego

Wspólnym, nadrzędnym tematem [zawartych w publikacji tekstów – red.] są procesy transformacji, przekształcające współczesną rzeczywistość i można śmiało powiedzieć, że każdy badacz zainteresowany zmianą społeczną w danym obszarze polskiego życia powinien zacząć od przeczytania odpowiadającego temu obszarowi tekstu zawartego w recenzowanej publikacji. (…) Dodatkowo, wszystkie teksty są zaopatrzone w bogatą bibliografię, co czyni z nich doskonały przewodnik po dużym obszarze nauk społecznych.
Z recenzji prof. dr hab. Mirosławy Marody

Wybitny zestaw autorów powoduje, że otrzymaliśmy pracę – kompendium wiedzy o zasadniczych fundamentach społeczeństwa polskiego. Praca nie dotyczy tego, do czego tak często np. w dyskursie medialnym redukowane są nauki społeczne, czyli do analiz postaw (głównie politycznych). Można nawet z pewną emfazą powiedzieć, że ta praca nie dotyczy postaw, ona dotyczy podstaw (…). Krótka forma tekstów, zarazem nigdy nie ogólnikowych, lecz konkretnych, pełnych ważnych danych empirycznych, odnoszących się do teorii – wszystko to powoduje, że gdyby ktoś mnie pytał, jakie są dwie, trzy prace dające dobry, konkretny wgląd w to, co naprawdę jest ważne w Polsce, to bez wahania bym tę pracę wymienił.
Z recenzji prof. dr hab. Andrzeja Rycharda