Książka jest autorskim przeglądem stanu psychologii jako dyscypliny wiedzy i jako zjawiska kulturowego w ujęciu interdyscyplinarnym. Myślą przewodnią jest krytyka idei "człowieka psychologicznego", w istocie zredukowanego do prostej fenomenologii i funkcjonalizmu. Koncepcja ta wywodzi się z paradygmatu poznawczego, wymuszonego przez scjentystyczny redukcjonizm, który do dziś nie jest w stanie uporać się z fenomenem dualizmu natury człowieka. Dwoistość ta fascynuje nie tylko psychologów, lecz ostatnio w coraz większym stopniu także fizyków, matematyków i badaczy z innych nauk przyrodniczych, co owocuje coraz ciekawszymi próbami integracji różnych dziedzin wiedzy.
Kluczowym problemem, z jakim boryka się psychologia, a z jakim autor próbuje się zmierzyć, jest niedająca się ująć w żadne domknięte prawa przyczynowe nieoznaczoność ludzkich motywacji i działań, wpisana w mechanikę zjawisk i procesów intrapsychicznych. Zwraca także większą uwagę na sprawczą rolę wartości jako kulturowych czynników generatywnych w kształtowaniu tożsamości człowieka.