Po śmierci Mieszka II możnowładca mazowiecki Miecław wykorzystał panujący w kraju chaos i założył na Mazowszu własne efemeryczne państwo. Po kilku latach politycznego rozprężenia syn Mieszka II – książę Kazimierz Odnowiciel – rozpoczął dzieło jednoczenia ziem polskich. Miecław nie zamierzał jednak
rezygnować z politycznej niezależności. Wybuchła wojna, która zakończyła się klęską Miecława i jego śmiercią. Wydarzenia te znalazły odbicie w nielicznych tylko źródłach pisanych.
Profesor Janusz Bieniak, znany historyk, uważany dziś za nestora toruńskich mediewistów, po przeanalizowaniu wszystkich dostępnych źródeł opisał dzieje tego państwa i jego założyciela.
W pracy znalazł się również rozdział dotyczący problemu państwa Miecława w polskiej historiografii. Państwo Miecława, mimo upływu wielu lat od 1. wydania, wciąż uważane jest za najważniejszą publikację dotyczącą dziejów kraju założonego i rządzonego przez mazowieckiego możnowładcę.