Wykorzystując zaległy urlop Paweł Daniec na zaproszenie zakonnika, ojca Oliwiusza, organizuje grupę opiekunów dla kolonii polskich dzieci koło Lwowa. Tymczasem pan Tomasz, przybyły na sympozjum do Przemyśla, spotyka się tam z Jerzym Baturą, który przekazuje mu list od swego śp. ojca Waldemara. Waldemar Batura podał panu Tomaszowi fragmenty dwóch listów Henryka Sienkiewicza, dotyczące poszukiwania skarbu hetmana Iwana Mazepy jakie prowadziła rodzina Baturów. Waldemar Batura sądził, że tylko Pan Samochodzik poradzi sobie z odnalezieniem złota Mazepy, gdyż wskazówki są bardzo enigmatyczne. W Przemyślu pan Tomasz poznaje Helenę, Polkę z Ukrainy, która jedzie z nim jako przewodnik śladami Franciszka Batury...