Książka stanowi efekt badań nad problematyką zmian warunków i przejawów życia codziennego mieszkańców małych ośrodków miejskich Pomorza Nadwiślańskiego w dobie przeobrażeń cywilizacyjnych i społecznych zachodzących od początków XIX do połowy XX stulecia. Przemiany, zarówno w sferze kultury materialnej, jak i w dziedzinie życia społecznego, które na przełomie wieków znacząco przyspieszyły, zbiegły się z fundamentalnymi zjawiskami i wydarzeniami epoki (I wojna światowa, powrót niepodległego państwa polskiego, rozwój nacjonalizmów). Wszystkie te czynniki oddziaływały na poziom i styl życia mieszkańców pomorskich miasteczek.

Celem naukowym pracy jest wyodrębnienie i syntetyczny opis charakterystycznych obszarów małomiasteczkowej codzienności. Określenie czynników wpływających na poszczególne elementy, składające się na życie każdego mieszkańca oraz różnego rodzaju wspólnot, w których on funkcjonował. Obraz małomiejskiej, powiatowo-prowincjonalnej codzienności przedstawiono na tle przemian społeczno-politycznych, rozgrywających się w końcowej fazie panowania pruskiego i w dwudziestoleciu międzywojennym. Dłuższa i odrzucająca cezury historii politycznej obserwacja zjawisk pozwoliła na ukazanie zarówno dynamicznych zmian, jak i nienaruszonego trwania różnych aspektów małomiasteczkowej codzienności. Na kartach książki opisano zatem przekształcenia przestrzeni publicznej i prywatnej oraz ich wpływ na poziom życia i zdrowotność mieszkańców. Scharakteryzowano przyzwyczajenia żywieniowe i zagadnienia aprowizacyjne, problematykę życia rodzinnego i zjawiska społeczne związane z wykonywaniem pracy zarobkowej, a także wszelkie odniesienia dotyczące funkcjonowania we wspólnocie niewielkiej, lecz zróżnicowanej pod względem etnicznym i wyznaniowym.