W niniejszej publikacji przyjmujemy, że wiedza o socjalizacji ma oczywisty walor, specyficzny dla myślenia i działania pedagogicznego. Wspólnym obszarem zainteresowań teorii i praktyki w obrębie wiedzy o procesach edukacyjnych (wychowawczych) oraz teorii socjalizacji jest optymalny rozwój osobowości jednostki ludzkiej, we wzajemnej zależności ze środowiskiem społeczno-kulturowym.
Pedagogiczna perspektywa interpretacyjna towarzysząca analizie problematyki socjalizacji zakłada analizę różnych wymiarów socjalizacji pod kątem ich wagi i przydatności dla pedagogiki. Taki punkt widzenia umożliwia: (1) wyłonienie i zaakcentowanie wątków, które w obszarze studiów nad socjalizacją mają znaczenie dla badań nad wychowaniem oraz stanowią źródło problemów badawczych, pojęć, kategorii i kontekstów interpretacyjnych ważnych dla analizy procesów wychowania, oraz (2) interpretację treści, mechanizmów, obszarów i uwarunkowań procesów socjalizacji pod kątem ich potencjalnej waloryzacji, zakładającej możliwość zróżnicowanej koncepcyjnie ingerencji pedagogicznej.
W publikacji proponujemy analizę czterech wymiarów socjalizacji, które odnoszą się w różnym stopniu do dwóch podstawowych, pozostających ze sobą w ambiwalentnej relacji kontekstów tego procesu: społecznego i indywidualnego.
Rozdział 1 Socjalizacja w perspektywie studiów antropologicznych jest poświęcony opracowaniu problematyki socjalizacji z uwzględnieniem perspektywy antropologicznej. Socjalizacja jest w tym kontekście rozpatrywana jako obszar, na którym krzyżują się, z jednej strony, zainteresowania badawcze antropologii filozoficznej oraz licznych antropologii szczegółowych, z drugiej zaś pedagogiki jako nauki poszukującej odpowiedzi na pytania stawiane w związku z indywidualnym i społecznym funkcjonowaniem człowieka. Rozważania otwiera omówienie znaczenia kluczowych dla podjętej problematyki terminów: socjalizacja i antropologia. Strukturę właściwej analizy tworzą pary kategorii mających znaczenie z punktu widzenia studiów antropologicznych, które zarazem można uznać za relewantne pedagogicznie i wzbogacające refleksję nad zagadnieniem socjalizacji. Opracowaniu podlegają cztery pary kategorii: tożsamość indywidualna i tożsamość społeczna; autonomia i podporządkowanie; jedność i zróżnicowanie; obecność i nieobecność. Antropologiczny punkt widzenia na problematykę socjalizacji stawia w nowym świetle nie tylko kwestie traktowane jako klasycznie pedagogiczne, ale również otwiera pole do analizy zagadnień dotąd nieobecnych lub słabo obecnych w literaturze przedmiotu. Rozważania dopełnia określenie relacji, w jakiej pozostają wobec siebie kategorie z pary oraz przedmiotowych i dyscyplinarnych powiązań między antropologią i pedagogiką.
Rozdział 2 Biograficzny wymiar socjalizacji, łączący w swych interpretacjach jednostkowy i społeczny charakter socjalizacji, dotyczy jej wymiaru biograficznego. Celem rozważań jest odniesienie go do podstawowych obszarów działania i myślenia pedagogicznego zorientowanych na kategorię interweniowania w procesy socjalizacyjne. Rozdział zawiera treści dotyczące interpretacji pojęcia biografii osadzone w perspektywie interdyscyplinarnej, z wykorzystaniem kategorii niezbędnych do wielokontekstowej analizy socjalizacji w wymiarze biograficznym, oraz odwołania do zaplecza teoretycznego wyznaczającego podstawowe rozstrzygnięcia w zakresie podjętej analizy. Treści rozdziału obejmują także opis typologii faz procesu socjalizacji odniesionych do poszczególnych etapów cyklu życia oraz podstawową dla całego tekstu problematykę interwencji w procesy socjalizacji, interpretowaną z punktu widzenia pedagogiki, jej zróżnicowania koncepcyjnego i subdyscyplinarnego oraz jej podstawowych przesłanek teoretycznych i metodycznych.
Rozważania w rozdziale 3 Społeczny i instytucjonalny wymiar socjalizacji zainicjowano egzemplifikacjami zakłóconego przebiegu społecznego rozwoju istot ludzkich, co pozwoliło na ukazanie wagi oddziaływań, które ujęte zostały dalej jako socjalizacyjne. Prześledzono także relację między czynnikami biologicznymi i społecznymi w toku stawania się przez człowieka istotą społeczną. Zwrócono tu szczególną uwagę na procesy przyjmowania przez człowieka wartości oraz norm, które umożliwiają tworzenie konkretnych wzorów zachowań, w tym odnoszących się do sposobu realizacji ról społecznych. Procesy te stanowią najczęstsze składowe decydujące o zakwalifikowaniu zjawiska jako powiązanego z socjalizacją. Jej społeczne i instytucjonalne interpretacje, charakterystyka płaszczyzn, a w dalszej kolejności także strukturalnego modelu warunków socjalizacji, jej faz oraz ambiwalentnego charakteru znalazły wyraz w dalszych częściach rozdziału. Zawiera on także analizę teorii socjologicznych, w ramach których omówiono znaczenie procesu socjalizacji dla rozwoju indywidualnego oraz społecznego. Nie mniej istotne dla przyjętego w tym rozdziale kierunku analiz okazało się omówienie przestrzeni, w których umiejscawia się procesy socjalizacyjne. Na potrzeby tekstu szczegółowo zanalizowane zostały praktyki socjalizacyjne podejmowane w rodzinie, grupie rówieśniczej i szkole, przez media, w grupie wyznaniowej i środowisku pracy.
W rozdziale 4, ostatnim, zatytułowanym Socjalizacja w wymiarze kulturowym, przyjęto jako wstępne założenie antropologii kulturowej o nierozerwalnym związku socjalizacji z kulturą. W celu sprecyzowania znaczenia pojęciowego socjalizacji i kultury dokonano eksplikacji tych terminów. Podjęto próbę analitycznego określenia uwarunkowań socjalizacji i związanego z nią procesu kształtowania tożsamości, przedstawiono analizę współczesnych interpretacji pojęć socjalizacji i tożsamości oraz wskazano na adekwatność ich odniesień do struktur osobowych. Wyróżniono dwie fazy socjalizacji: pierwotną i wtórną, oraz zbieżne z nimi aspekty tożsamości. Analizując proces transmisji kulturowej, wskazano rolę narracji kulturowych, które są znaczące z punktu widzenia pedagogiki, a – zapisane w języku – kształtują m.in. środowisko rodzinne i regulują stosunki międzyludzkie. Rozdział zawiera także analizę nowego, wielokulturowego i międzykulturowego spojrzenia na socjalizację oraz charakterystykę człowieka pogranicza, znajdującego się w przestrzeni socjalizacji i wychowania.
Informacja dotycząca wprowadzenia produktu do obrotu:
Ten produkt został wprowadzony na rynek przed 13 grudnia 2024 r. zgodnie z obowiązującymi wówczas przepisami (Dyrektywą o ogólnym bezpieczeństwie produktów). W związku z tym może on być nadal sprzedawany bez konieczności dostosowania do nowych wymogów wynikających z Rozporządzenia o Ogólnym Bezpieczeństwie Produktów (GPSR). Produkt zachowuje pełną legalność w obrocie, a jego jakość i bezpieczeństwo pozostają zgodne z obowiązującymi wcześniej standardami.
Information regarding product placement on the market:
This product was placed on the market before December 13, 2024, in accordance with the applicable regulations at the time (the General Product Safety Directive). As a result, it can continue to be sold without needing to meet the new requirements introduced by the General Product Safety Regulation (GPSR). The product remains fully compliant with all previously valid legal standards, ensuring its continued quality and safety.
Szybka wysyłka
