Ja, w łachmanach, obskubany, ja pozer, renegat, zdrajca, megaloman, najświętszy od czasów Sienkiewicza i Reymonta.
Z Dziennika 1967–1969 Witolda Gombrowicza
Imponuje konsekwencja, z jaką Gombrowicz od debiutu, a właściwie od dzieciństwa budował własną podmiotowość, świadomie kreował to niespójne „ja”. Ale może wyznaniom i autointerpretacjom Gombrowicza dotyczącym tego „ja” nie należy ufać?
Z rozdziału trzeciego
*
Józef Olejniczak czyta Gombrowicza za pośrednictwem kategorii podmiotowości – próbuje rozszyfrować tajemnice pisarskiego „ja”. Służy temu i opowieść o biografii, i analiza form autobiograficzności w jego dziele. Pasjonującą narracją o życiu i twórczości Gombrowicza kieruje porządek biografii, w którą Gombrowicz wpisywał swoje „ślady obecności”. Towarzyszymy jednemu z najważniejszych polskich twórców najpierw w okresie dzieciństwa, młodości i dochodzenia do literackiego debiutu w międzywojennej Warszawie, później podczas wyjazdu i emigracji w Argentynie, a następnie po powrocie do Europy – aż do śmierci we Francji. Opowieść o biografii przenika się z analizami dzieł, co sprawia, że obydwa te wątki – egzystencja i literatura – nie mogą tu bez siebie istnieć.
PROJEKT: EGZYSTENCJA I LITERATURA
Seria poświęcona jest wybitnym polskim pisarzom – ich twórczości ujmowanej przez nich samych i interpretowanej przez krytyków jako projekt egzystencjalny, jako próba ustanowienia i zapisania siebie i swojego sposobu odczytywania sensów rzeczywistości, indywidualnego oglądu różnych jej sfer – społecznej, politycznej, etycznej, kulturowej, metafizycznej. Istotnymi kategoriami wyjaśniającymi pisarskie dzieło są w tym przypadku biografia, tożsamość oraz kształtujące je szeroko rozumiane doświadczenie: cielesne i zmysłowe, psychiczne i społeczne, historyczne i polityczne, etniczne i estetyczne, religijne i duchowe...
W serii ukazały się tomy:
Agnieszka Kałowska, Witkacy. Etyka
Marzena Woźniak-Łabieniec, Rymkiewicz. Metafizyka
Maciej Urbanowski, Brzozowski. Nowoczesność
Anna Legeżyńska, Hartwig. Wdzięczność
Tomasz Garbol, Miłosz. Los
Adrian Gleń, Stasiuk. Istnienie
Agnieszka Kramkowska-Dąbrowska, Krasiński. Świadectwo
Dariusz Kulesza, Zofia Kossak-Szczucka. Służba