Książka podnosi zagadnienie geografii historycznoliterackiej jako aspektu opisu literatury polskiej na przełomie XIX i XX wieku, a więc pod koniec epoki porozbiorowej, bez uwzględnienia którego jej obraz pozostaje istotnie zniekształcony. Wyodrębnienie modernizmu warszawskiego na mapie literatury polskiej tego okresu uzasadnione jest specyfiką życia literackiego na terenie zaboru rosyjskiego, uzależnionego od niełatwych warunków historycznych życia w ogóle w byłym Królestwie i konieczności konfrontacji z kulturą rosyjską. Dla modernistycznej awangardy w zaborze rosyjskim, skupionej w Warszawie, reprezentatywny jest przykład działalności grupy Forpoczt. Opublikowanej przez nią pod tym tytułem książce–manifeście modernizmu (1895) i poniesionej klęsce poświęcone jest studium Forpoczty w mieszkaniu na Nowogrodzkiej. Codzienność życia literackiego Warszawy odbiegała od radykalizmu postaw społecznych (lewicujących) i artystycznych autorów Forpoczt (Wacław Nałkowski, Maria Komornicka, Cezary Jellenta).