"Zrozumieć położenie danych ziem można tylko w związku z położeniem całego państwa i otaczającego je świata; zdać sobie sprawę z położenia dzisiejszego można tylko w związku z przeszłością i, o ile da się przewidzieć, z tym, co przyszłość niesie. Inaczej, sądy nasze zawsze będą kulawe i najczęściej nietrafne" (fragment).W wydaniu oryginalnym publikacja zawierała artykuły "Kościół, naród i państwo" oraz "Zagadnienie rządu". Ze względu na to, że Wydawnictwo Miles opublikowało obie rozprawy w formie osobnych książek, w niniejszym wydaniu pomijamy ich treść.