Podstawy logiki

Właściwe rozumienie terminu „zdanie w sobie” Bolzano pragnie zapewnić czytelnikowi przez ustalenia przede wszystkim negatywne: oddzielenie zdania w sobie od jego wypowiedzenia, a także od myśli, której ono jest „materiałem”; ponadto przez oddzielenie go od tego, co nie jest zdaniem, ponieważ niczego nie mówi (a jedynie coś przedstawia), nie może więc być nośnikiem prawdziwości i fałszywości – tzn. przez oddzielenie od idei. Następnie charakteryzuje on dodatkowo zdanie w sobie (podobnie idee i prawdy) jako coś nierzeczywistego, tj. coś, co będąc pewnym czymś, przedmiotem, jednak nie istnieje. Trzeba wyjaśnić, że istnienie w tym sensie, rzeczywistość, Bolzano traktuje jako rzeczywistość czasowo-przestrzenną, rzeczywistość bytów oddziałujących. Choć więc zdania w sobie są czymś, czymś obiektywnym, to nie istnieją, tak jak istnieją stoły, ludzie, kwiaty i ich własności, a także Bóg. Nie istnieją, dodajmy, jak nie istnieją czas i przestrzeń oraz przedmioty matematyczne, które również mimo to są czymś obiektywnym.