Historyk zagłębiający się w badanie dziejów odrodzenia narodowego w Istrii staje przed bogactwem różnych zagadnień i wątków, które winien uwzględnić, aby uzyskać w miarę pełny obraz. Dotykamy tu bowiem dwóch kwestii podstawowych dla dziejów i losów zarówno Włochów, jak i Słowian południowych, to znaczy włoskiego risorgimento oraz ruchu odrodzeniowego Chorwatów i Słoweńców, czy szerzej - procesu kształtowania się nowoczesnych narodów chorwackiego i słoweńskiego. Specyfika Istrii [...] polega na tym, że na tak niewielkim geograficznie obszarze rozgrywały się trzy procesy integracyjne: włoski, chorwacki i słoweński. Niejako rezultatem tego jest fakt, że Istria znajduje się dzisiaj w granicach trzech państw.

(Ze Wstępu)