Racjonalizm w życiu społecznym należy do tych fundamentalnych problemów, z którym mierzyły się najtęższe umysły, a ci, którzy zanotowali na tym polu znaczące sukcesy stali się dla wielu późniejszych pokoleń wielkimi autorytetami. Pozycję taką zdobyli: Platon, Arystoteles, Tomasz z Akwinu, Niccolo Machiavelli. W czasach nowożytnych i współczesnych myślicieli takich było znacznie więcej. W wykładach tych są przedstawieni są ci, których poglądy na racjonalność życia społecznego zdają się charakterystyczne dla takich nurtów obecnych we współczesnej myśli społecznej, jak utopizm, liberalizm, socjalizm czy komunizm.