Dolomity Korona trzytysięczników

W Dolomitach jest sporo szczytów, których wysokość przekracza 3000 metrów. Zazwyczaj przychodzą na myśl słynne kolosy: Marmolada, masyw Tofane, Antelao, Pelmo, Sassolungo, Cristallo, Sorapis, Civetta, Tosa czy Cima Brenta. Przy czym wystarczy przestudiować mapę, by odkryć, że liczba dolomickich wierzchołków sięgających powyżej 3000 metrów przekracza 100. Przewodnik zawiera opisy dróg na 86 głównych szczytów, jeśli jednak doliczyć informacje o wejściach na niektóre boczne wierzchołki, można w nim znaleźć aż 113 propozycji tras. Dolomickie trzytysięczniki są podzielone, patrząc od zachodu na wschód, na 16 grup górskich: Dolomiti Brenta, Catinaccio, Sassolungo, Odle-Puez, Sella, Tofane, Sasso Croce – Lavarella – Fanes, Dolomiti di Braies, Dolomity Seksteńskie i Auronzo, Cristallo, Sorapis, Antelao, Pelmo, Marmolada i Pale di San Martino. Najwyższe wzniesienie to Punta Penia w masywie Marmolada. Grupy z największą liczbą trzytysięczników to Marmolada i Dolomiti Brenta, na ostatnim miejscu natomiast plasuje się masyw Catinaccio z jednym wzniesieniem przekraczającym wysokość 3000 metrów, szczytem Catinaccio d’Antermoia.

Budowa geologiczna Dolomitów i wysokości ich szczytów powodują, że wejście na dowolny, nawet najłatwiejszy trzytysięcznik często jest wyzwaniem i nie należy go lekceważyć. Załamanie pogody może skutkować oblodzeniem, co utrudnia już i tak niebezpieczne wejście i zejście. Większość klasycznych dróg na wierzchołki została wytyczona w drugiej połowie XIX wieku przez tzw. pionierów Dolomitów. Spośród wszystkich odkrywców na czoło wysuwa się ― jako największy pogromca szczytów ― Austriak Paul Grohmann. To on jako pierwszy zdobył niektóre z najważniejszych dolomickich trzytysięczników: Tofana di Mezzo, Tofana di Dentro, Tofana di Rozes, Antelao, Marmolada, Sorapis, Cristallo, Punta dei Tre Scarpèri i Sassolungo, a także Cima Grande, szczyt, któremu do 3000 metrów brakuje zaledwie metra. Za każdym opisanym w przewodniku szczytem kryją się historie nie tylko o alpinizmie, ale i o ludziach. Historie, o których świadczą liczne pozostałości ― sztolni, tuneli i ścieżek ― na jakie można natrafić na drogach pośród skalnych ścian, a które są ukryte w wąwozach i na grzbietach tych wspaniałych gór.