Centralizacja rozliczeń VAT w samorządach. Komentarz

W komentarzu omówiono przepisy tzw. ustawy centralizacyjnej, zmieniającej zasady rozliczania podatku od towarów i usług w samorządach i ich jednostkach organizacyjnych, którymi są jednostki budżetowe, zakłady budżetowe oraz urzędy gminy, starostwa powiatowe i urzędy marszałkowskie. Wprowadzenie nowej ustawy jest odpowiedzią na wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 29.05.2015 r., C-276/14, w którym stwierdzono, że podmioty prawa publicznego, takie jak gminne jednostki budżetowe, nie mogą być uznane za podatników podatku od wartości dodanej, ponieważ nie spełniają kryterium samodzielności. Oznacza to, że wszelkie czynności dla celów podatku od towarów i usług dokonywane przez samorządowe jednostki budżetowe powinny być rozliczane przez jednostkę samorządu terytorialnego, która je utworzyła. Bezwzględny obowiązek centralizacji nałożono na jednostki samorządu terytorialnego od 1.01.2017 r.

Autor przedstawia m.in. obowiązki jednostek samorządu terytorialnego oraz wskazuje na zagrożenia i pułapki związane z centralizacją. Ponadto omawia zasady dokonywania przez te jednostki rozliczeń oraz korekt rozliczeń w podatku, a także zasady zwrotu środków przeznaczonych na realizację projektów w przypadku zmiany kwalifikowalności podatku. Analizuje również zakres przedmiotowy ustawy, wykorzystywanie dotychczasowych kas rejestrujących oraz możliwość korzystania ze zwolnień.