W Rzeczypospolitej Obojga Narodów zrodził się najbardziej spekulatywny w ówczesnym świecie ruch religijno-społeczny – Bracia polscy. O jego potędze intelektualnej świadczy to, że jeszcze w okresie Oświecenia takie pojęcia, jak: racjonalizm, etyka czy tolerancja kojarzono z wypracowanymi przez nich ideami. Jak pisał Pierre Bayle, jeden z prekursorów francuskiego Oświecenia, długo wierzono, że doktryna braci polskich może zdominować Europę. Nic dziwnego – ich idee rozprzestrzeniły się niemal po całym kontynencie, a również w Ameryce Północnej.
Dzisiaj powracają do nas jako niejedna z zasad, którymi kieruje się współczesny, cywilizowany świat. Wypadałoby więc co nieco wiedzieć na temat tego ruchu: jak powstał, jak się kształtował, dlaczego wzbudzał emocje i gorące dyskusje wśród ówczesnych środowisk intelektualnych?
Niniejsza książka stara się w przystępny sposób odpowiedzieć na te i na wiele innych pytań.