Monografia charakteryzuje funkcje polskich konstrukcji formalnie narzędnikowych typu szybkim krokiem, donośnym głosem, które były możliwe do uchwycenia po ich zestawieniu z odpowiednikami w niemieckich tekstach równoległych w obu kierunkach tłumaczenia. Przyjrzenie się ekwiwalentom quasi-narzędnikowego adwerbiale w niemieckich tekstach pozwoliło na postawienie na nowo pytania o jego rolę w systemie polszczyzny. „Obiektywność informacyjna” quasi-narzędnika sprawia, że możliwe jest przeniesienie charakterystyki wskazanego w wypowiedzeniu „narzędzia” (ktoku, głosu itd.) zarówno na właściwości akcji, jak i agensa. Formalne narzędniki zatem lepiej niż przysłówki i przymiotniki nadają się do pełnienia funkcji predykatów sekundarnych. Ich wielosylabowość sprawia też, że to one, a nie leksykalne przysłówki, są preferowane w pozycjach rematycznych. Rozprawa ma charakter interdyscyplinarny: przekładoznawczy, językoznawczy i metaleksykograficzny.