Książka jest pierwszym w polskiej literaturze monograficznym opracowaniem problematyki względnych zakazów małżeńskich, uwzględniającym szczególnie zagadnienia postępowania prowadzonego przez kierownika urzędu stanu cywilnego oraz postępowań sadowych związanych z zawarciem małżeństwa.

W pracy uwzględnione zostały zarówno poglądy doktryny prawa, jak i orzecznictwo Sadu Najwyższego oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Autor szeroko odwołuje się również do dorobku nauk pozaprawnych: socjologii, psychologii, pedagogiki, psychiatrii.

Bardzo ważna częścią publikacji jest prezentacja wyników badań praktyki sądowej w sprawach o zezwolenie na zawarcie małżeństwa zrealizowanych w Instytucie Wymiaru Sprawiedliwości. Badania te zostały przeprowadzone metoda analizy akt postępowań sądowych i dotyczyły spraw rozpoznanych przez sady w całej Polsce.

Uzupełnieniem studiów prawniczych jest synteza zmian społecznych i demograficznych, jakie zaszły w Polsce od chwili wejścia w życie kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Przemiany te zostały wskazane jako podstawowa przyczyna rozbieżności pomiędzy modelem normatywnym a praktyka stosowania prawa.

Stan prawny na 1 stycznia 2013 roku.