"W pułapce historycznej konieczności" – książka o tym, jak polscy komuniści zniszczyli polską niepodległość i suwerenność: jak instalowali swe rządy dzięki sowieckiemu nadaniu a potem kontrolowali społeczeństwo – gdy pracowało, gdy się uczyło, gdy wypoczywało i gdy próbowało wyzwalać się z komunistycznego jarzma albo przynajmniej je łagodzić. Autorzy, historycy z krakowskiego oddziału IPN, ukazują jak naprawdę – a nie w propagandowym przedstawieniu – wyglądały „odwilże” i „reformy” w komunistycznym wydaniu i kto rzeczywiście był ich beneficjentem. Wskazują też sposoby, dzięki którym komunistom udało się zafałszować obraz PRL w świadomości społecznej i przygotować tym samym grunt pod uniknięcie odpowiedzialności za półwieczne zniewalanie Polski.