Książka obejmuje piśmiennictwo polskie okresu powstania listopadowego, klęski, zniewolenia i nowego zrywu powstańczego 1863 roku, aż po lata dziewięćdziesiąte XIX wieku oznaczone datami zgonów C. Norwida, J. Ign. Kraszewskiego i T. Lenartowicza.
Tom ten rozpoczyna wybór poezji związanej z powstaniem listopadowym, które stanowi cezurę oddzielającą materiał literacki zebrany w tomie poprzednim. Kolejno następuje prezentacja literatury Wielkiej Emigracji. Ze względu na objętość tomu uwzględniono jedynie utwory najbardziej znaczące oraz utwory trudniej dostępne.