Autorzy – naukowcy różnych dziedzin z kraju i zagranicy, a także przedstawiciele służb mundurowych oraz eksperci i praktycy – postawili sobie za cel ocenę, jak tytułowe „dekady wolności” wpłynęły na sytuację wewnętrzną i zewnętrzną państw Europy Środkowej i Wschodniej. Traktując rok ’89 jako punkt wyjścia do dyskusji nad bilansem przemian, publikacja zawiera rozważania o tym, co przez minione trzydzieści lat udało się osiągnąć na drodze do budowy nowoczesnego i demokratycznego społeczeństwa obywatelskiego.
Tom I. zatytułowany „Ewolucja bezpieczeństwa w regionie Europy Środkowo-Wschodniej po 1989 roku” składa się z osiemnastu tekstów różnych autorów – na co dzień reprezentujących odmienne środowiska, dyscypliny naukowe i ośrodki badawcze.