Polska krytyka i myśl teatralna drugiej połowy XIX wieku tworzyły doniosły poznawczo dokument rodzimej świadomości estetyczno-kulturowej. Przejawiały się w tym dokumencie ślady ówczesnego kontekstu filozoficzno-estetycznego, wybrzmiewały w nim echa ideowych i światopoglądowych polemik oraz kluczowe problemy życia społecznego i narodowego w dobie zaborów. Zagadnienia te w różnorodny sposób omawiali i komentowali wybitni krytycy teatralni, ludzie teatru i pisarze zainteresowani sztuką sceniczną. Ich twórczości krytyczno- oraz estetycznoteatralnej dotyczy ta książka.