Bliski Wschód jest trudnym obszarem do analizy ze względu na wielość zachodzących w nim procesów mających istotny wpływ na sytuację regionalną i międzynarodową. Historycznie w tym miejscu powstawały kolejne wielkie imperia od Sumerów po Osmanów, a także ukształtowały się trzy wielkie systemy monoteistyczne świata.
Niestety też od czasów biblijnych region ten okazał się areną wielu konfliktów oraz krwawego ścierania się różnych narodów i kultur. Wydaje się, że stygmat konfliktogenności oraz nieprzewidywalności na trwale wpisały się w historię Bliskiego Wschodu.
Na sytuację na Bliskim Wschodzie od starożytności znaczący wpływ miały mocarstwa ościenne. Jednak od podbojów imperium rzymskiego po kolonializm europejski żadnemu z mocarstw zewnętrznych nie udało się na trwałe zdominować tego obszaru. Jak zauważył Fred Halliday: „W 1900, 1950 i 2000 roku w zachodnim nastawieniu wobec Bliskiego Wschodu dominowało nie poczucie siły, ale bezsilności w obliczu idei, sił społecznych, a zwłaszcza państw, nad którymi Zachód nie sprawował i nie potrafił przejąć znaczącej kontroli”.
fragment Wstępu