Myśli i słowa. Literatura – kultura – nauka o języku. Podręcznik do języka polskiego. Gimnazjum. Klasa 2 to druga część docenionego już przez nauczycieli cyklu podręczników do języka polskiego dla gimnazjalistów. Łączy w sobie kształcenie literacko-kulturowe z językowym. Układ treści w podręczniku jest podporządkowany zasadzie chronologii, a arcydziełom literatury polskiej i światowej – od oświecenia do pozytywizmu – towarzyszą współczesne konteksty literackie (atrakcyjna literatura młodzieżowa, literatura popularna) oraz kulturowe (dzieła malarskie, muzyczne, filmowe, komiks, plakat itp.). Kanon literatury polskiej reprezentują w tym tomie między innymi bajki i satyra Ignacego Krasickiego, ballady i II część Dziadów Adama Mickiewicza, Balladyna Juliusza Słowackiego, nowele Bolesława Prusa i Henryka Sienkiewicza, Rota Marii Konopnickiej. Wśród kontekstów literackich i kulturowych znalazły się zarówno przykłady ze sfery bliskiej uczniom (komiks Pan Blaki, powieść Ursuli Le Guin Czarnoksiężnik z Archipelagu czy street art), jak i z kultury wysokiej (wiersze Wisławy Szymborskiej, Jana Twardowskiego i Czesława Miłosza, opera Aida Giuseppe Verdiego, spektakl Dziady w inscenizacji Konrada Swinarskiego). Rozdział Gramatyka zawiera wiadomości i partie treningowe z zakresu składni i słowotwórstwa oraz – jak w poprzedniej części – moduły Komunikujemy się wspierające świadome, sprawne i poprawne używanie języka przez ucznia.

Podręcznik przygotowuje do interpretacji tekstów literackich i innych tekstów kultury, uczy samodzielności myślenia, dostrzegania wspólnoty wątków i doświadczeń w utworach różnych epok i odmiennych stylistyk.

Autorki sięgają po wiele metod aktywizujących, proponują zadania z wykorzystaniem narzędzi znanych i lubianych przez uczniów – komputerów, smartfonów, internetu. Silny nacisk został położony na funkcjonalne kształcenie językowe oraz ćwiczenie tworzenia form wypowiedzi – zarówno znanych ze szkoły podstawowej, jak i wprowadzanych w gimnazjum. Podręcznik zawiera też partie powtórzeniowe oraz sprawdzające, oswajające z formułą testu gimnazjalnego.