Jeszcze kilkanaście lat temu pogłębiająca się integracja europejska była oczywistością. Brak określonego finalité politique Wspólnej Europy sugerował dążenie do ustanowienia związku polityczno-prawnego, który będzie przypominał państwo. Tymczasem taki scenariusz okazuje się trudny do urzeczywistnienia, a stosowanie pojęć i wyrażeń odwołujących się do paradygmatu państwa narodowego uniemożliwia spojrzenie na integrację europejską z perspektywy innej niż państowocentryczna, nawet w czasie kryzysu. Celem więc tej pracy jest przedstawienie idei Nowego Średniowiecza, która jako podejście holistyczne pozwala wyjaśnić i zrozumieć procesy (dez)integracji zachodzące w obrębie Wspólnej Europy, zwłaszcza w kontekście dokonujących się przemian cywilizacyjnych w skali globalnej. Ta idea budzi spory w debacie publicznej; na gruncie polskim nie została jeszcze dobrze poznana. Refleksja nad neośredniowiecznym paradygmatem integracji dotyczy funkcjonowania nie tylko złożonego europejskiego systemu politycznego, ale również tworzących go podmiotów, którymi de facto w neomediewalnym świecie są już nie tylko państwa. Istotne są również filozoficzne podstawy myślenia o przyszłości oraz o zjawiskach i procesach, które rzutują na funkcjonowanie europejskiego społeczeństwa i jednostki w nim.